In 2012 waren er al blockchain projecten die de voorbode waren van wat nu NFT’s zijn. NFT’s zijn smart contracts met een unieke identificatiecode en met unieke metadata. NFT staat voor ‘non-fungible token’. NFT’s vertegenwoordigen digitale activa en hebben allemaal hun eigen, niet inwisselbare identiteit die ze onderscheidt van andere NFT’s. Omdat NFT’s op een blockchain draaien, is hun digitale geschiedenis zonder problemen te volgen. De maker, de huidige eigenaar én alle vorige eigenaren kunnen eenvoudig vastgesteld worden op de blockchain. De populariteit van NFT’s is sinds 2021 ontzettend hard gegroeid. Maar waar betekent fungible en non-fungible nou eigenlijk?
Wat is fungible en non-fungible?
Als iets fungible is, kan het vervangen worden door een identiek voorwerp. Ze zijn onderling dus volledig met elkaar te wisselen, zonder dat de waarde uiteindelijk anders zal zijn. Het eenvoudigste voorbeeld is de euro. Als Jan één euro uitleent aan Kees, dan maakt het niet uit welke euro Kees teruggeeft aan Jan, want alle euro’s zijn identiek, inwisselbaar en hebben allemaal dezelfde waarde. Ze zijn dus fungible.
Crypto valuta zijn ook fungible, omdat de waarde van één Bitcoin hetzelfde is als elke andere Bitcoin. Bij Ether en andere crypto valuta werkt dat ook op zo.
Als iets non-fungible is, dan is het uniek en niet vervangbaar of inwisselbaar. Dit zijn bijvoorbeeld diamanten, stukken land en natuurlijk NFT’s. Diamanten zijn allemaal anders geslepen en verschillen in kleur en grootte. Land kan verschillende afmetingen of begroeiing hebben. NFT’s zijn uniek, omdat er maar één exemplaar van gemaakt is.
Het is wel mogelijk dat er een serie van een bepaalde NFT gemaakt is, maar dan worden ze allemaal genummerd, waardoor ze uiteindelijk toch uniek blijven.
Daarom zijn NFT’s bijvoorbeeld ook niet in waarde gelijk aan elkaar, zoals dat bij fiat of crypto valuta wel het geval is.
Hoe werken NFT’s?
In de metadata van een NFT kan de maker verschillende soorten informatie ingeven. Zo kan een partij aardappelen bijvoorbeeld door een NFT vertegenwoordigd worden of een artiest kan zijn NFT digitaal van een handtekening voorzien.
Een bijzondere eigenschap van een NFT is dat het mogelijk is om een doorverkooppercentage te programmeren. Zo krijgt de maker altijd een percentage van de prijs, iedere keer wanneer de NFT opnieuw doorverkocht wordt. Dit is een baanbrekende vernieuwing in de kunstwereld. Vroeger kreeg een artiest, alleen bij de eerste verkoop van een schilderij geld. Als jaren later hetzelfde kunstvoorwerp voor het tien- of honderdvoudige verkocht wordt, krijgt de originele artiest hier niets van. Bij Spotify, Netflix en vergelijkbare diensten gebeurt iets vergelijkbaars. Zij vragen voor hun dienst een hoge fee van de producent en/of de artiest. Bij een NFT valt deze tussenpersoon weg en profiteert de artiest elke keer mee bij de doorverkoop van zijn werk.
Het maken van een NFT heet ‘minten’ en als een verzameling NFT’s voor de eerste keer verkocht wordt, dan worden ze ‘gedropt’. Een NFT kan gekopieerd worden als een eenvoudige JPEG, maar het eigendomsbewijs is op de blockchain vastgelegd en ligt bij één persoon.
Dezelfde mensen die achter de techniek van ERC20 tokens van de Ethereum blockchain zaten, hebben ook de eerste NFT’s ontwikkeld. Hierbij worden ERC721 en ERC1155 tokenstandaarden gebruikt. Een tokenstandaard biedt als het ware strenge aanbevelingen voor de code van een token-smartcontract.
Smartcontracts die volgens de ERC721 standaard zijn ontwikkeld bevatten de minimale informatie die nodig is voor game tokens, zoals details van de eigenaar, veiligheid en metadata. Met de ERC1155 standaard werd een manier gevonden om de transactie- en opslagkosten die nodig zijn voor NFT’s te verlagen en meerdere verschillende NFT’s in één smart contract te bundelen.
NFT’s kunnen op verschillende blockchains draaien, al moet de blockchain wel speciale ondersteuning voor dit soort tokens bieden. Blockchains die dit doen, zijn bijvoorbeeld Ethereum, Solana, Polkadot, Cardano en EOS.
Hoe koop of verhandel ik NFT’s?
Kunst of gaming NFT’s kunnen op speciale NFT-marktplaatsen gekocht en verkocht worden. Bekende marktplaatsen zijn OpenSea, Rarible, Nifty Gateway of SuperRare en er zijn nog tientallen andere NFT-marktplaatsen te vinden.
Om gebruik te maken van een NFT-marktplaats, is een registratie nodig en een wallet, zoals MetaMask. Met deze wallet is het mogelijk om crypto valuta én NFT’s te versturen en te ontvangen. De crypto valuta is nodig om een NFT-aankoop te betalen, of bij een verkoop, om het betaalde crypto bedrag te ontvangen. Met een wallet is het ook mogelijk om NFT’s versturen, bijvoorbeeld naar een andere wallet, of naar een nieuwe eigenaar.
Als de wallet is aangesloten op een NFT-marktplaats, kan er gezocht worden naar een gewenste NFT. De meeste NFT-marktplaatsen gebruiken hierbij hetzelfde systeem als bij een veiling, waarbij op NFT’s geboden kan worden. Het hoogste bod binnen een vastgestelde periode wint dan de NFT. Als een uitgebracht bod succesvol is, wordt het bod afgeschreven van de wallet. Het is ook mogelijk om een NFT direct te kopen, maar dan wordt er meer betaald. Veel verzamelingen van NFT’s hebben ook een zogenaamde ‘floor price’. Dit is de goedkoopste prijs waarmee een NFT uit een serie of verzameling gekocht kan worden, hier wordt dus niet de gemiddelde prijs mee bedoeld.
Hoe wordt een NFT gemaakt?
Een NFT kun je op NFT-marktplaatsen maken en dit proces wordt ‘minten’ genoemd. Behalve dat er NFT’s gekocht en verkocht kunnen worden, heeft bijna elke NFT-marktplaats ook een optie om NFT’s te minten.
Om te beginnen moet je een digitaal voorwerp uitzoeken waarvan een NFT gemaakt wordt. Het is hierbij belangrijk dat de maker ook het intellectuele eigendom beheert. De mogelijkheden om een digitaal voorwerp om te zetten in een NFT zijn vrijwel onbeperkt. Denk aan kunst, foto’s, in-game voorwerpen, verzamelobjecten, muziek, memes, GIFs of bijvoorbeeld een tweet? Vrijwel alles is mogelijk.
De volgende stap is het uitzoeken van een blockchain. De meest gebruikte blockchain voor NFT’s is Ethereum, maar er zijn intussen ook andere blockchains waar NFT’s op gemaakt kunnen worden. Daarnaast is er een wallet nodig voor betalingen, omdat het maken van een NFT niet altijd gratis is.
Een NFT wordt geplaatst op een NFT-marktplaats, waar er verschillende van zijn. Zodra een geschikte marktplaats is gevonden, kan de NFT gemint worden. Hoe dat precies werkt, verschilt per marktplaat. Ook verschillen de kosten.
Na het minten, kan de NFT voor verkoop aangeboden worden en dat kan op drie verschillende manieren, afhankelijk van de marktplaats.
- Met een vastgestelde prijs — de eerste persoon die bereid is om deze prijs te betalen, krijgt de aangeboden NFT.
- Door een getimede veiling in te stellen — een bod moet binnen een vastgestelde periode afgegeven worden.
- Start een ongelimiteerde veiling — hier is geen einddatum vastgelegd, maar bepaalt de verkoper het moment waarop de veiling eindigt.
Let op de mogelijke kosten bij het maken van een NFT. Deze kosten variëren per NFT-marktplaats. Zo moet je in sommige gevallen betalen om de NFT op de marktplaats aan te bieden of eencommissie betalen. Na de aankoop kunnen er ook nog gas kosten zijn om de NFT naar de eigen wallet over te brengen. Afhankelijk van de gebruikte blockchain, kunnen deze gas kosten hoog uitvallen.
Het is mogelijk om veel geld te verdienen met het maken en verkopen van NFT’s, maar lang niet alle NFT’s worden verkocht. Met alle bijkomende kosten is het ook mogelijk dat je verlies lijdt, zelfs als een NFT verkocht wordt.
Wat zijn de toepassingen van non-fungible tokens?
NFT’s bieden veel mogelijkheden en oplossingen, daarom worden ze voor veel toepassingen gebruikt.
- Bedrijfsprocessen verbeteren — Je kunt de herkomst, productie en verkoop van producten volgen als er ook een NFT van wordt gemaakt. De hele toevoerketen wordt zo beter in kaart gebracht.
- Identificatie — Paspoorten of toegangsbewijzen kunnen digitaal verpakt worden. Uniek en onvervalsbaar. Onroerend goed — Digitaal onroerend goed is in games zoals The Sandbox en Decentraland te koop. In deze 3D werelden zijn stukken land verdeeld over meerdere werelden te koop, allen in de vorm van NFT’s. In 2021 werd een stuk land in The Sandbox voor $4.3 miljoen verkocht.Andere projecten in de metaverse die onroerend goed als NFT’s aanbieden zijn bijvoorbeeldBloktopia of Star Atlas.
- Samensmelten — Twee NFT’s kunnen samengesmolten worden tot een nieuwe derde en unieke NFT. Dit is zeker in de gaming wereld een belangrijk voordeel.
- Fysieke objecten op de blockchain tokenizen — Er zijn veel verschillende soorten van fysieke goederen die getokenized kunnen worden. Tokenizen is als iets van waarde omgezet wordt in een digitale vorm(zoals een NFT) wat vervolgens op een blockchain opgeslagen wordtt. Denk bijvoorbeeld aan goud of onroerend goed.
- Kunst kan opgedeeld worden — Voor veel mensen is kunst te duur. Met NFT’s kan kunst opgedeeld worden in honderden of duizenden verschillende NFT’s. Zo hebben meer mensen de mogelijkheid om een klein deel van de kunst bezitten. Dit maakt de prijs lager.
Conclusie
Omdat NFT’s uniek en niet inwisselbaar zijn, kunnen ze een belangrijke rol spelen op diverse fronten. Het eigendomsbewijs van de NFT wordt op de blockchain opgeslagen, wat betekent dat het niet bij een centrale, derde partij wordt bewaard.
De standaarden waarvolgens NFT’s ontwikkeld worden zijn ERC721 en ERC1155. Dit zijn smart-contract-standaarden, waarmee verschillende functionaliteiten van NFT’s geprogrammeerd kunnen worden.
Het kopen en verhandelen van NFT’s vindt plaats op NFT-marktplaatsen, waar ook NFT’s gemaakt kunnen worden. Na het minten van een NFT kunnen ze op de marktplaats aangeboden worden voor de verkoop. NFT-marktplaatsen kunnen hierbij verschillende manieren hebben hoe de NFT’s verhandeld worden. Let er op dat het minten niet altijd gratis is en dat er ook bijkomende kosten kunnen zijn om na het minten een NFT op een marktplaats te koop aan te bieden.
De lijst van toepassingen voor NFT’s blijft maar groeien. Het is niet alleen in de kunst en gaming werelden dat ze populair zijn. Een paar jaar geleden waren NFT’s nog een kleinschalig experiment, tegenwoordig is het een handel geworden waar miljarden op jaarbasis in omgaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de CryptoPunks en de Bored Ape Yacht Club NFT’s. Bij de Bored Ape Yacht Club NFT’s staan de celebrities in de rij om er eentje in hun bezit te krijgen, met prijzen die soms ruim boven een miljoen US-dollars kunnen liggen. Door de publiciteit rondom deze aankopen, blijft de vraag naar NFT’s stijgen.